ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਔਬਸਟ੍ਰਕਟਿਵ ਪਲਮਨਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ COPD ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। "ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ" ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਰੋਕਥਾਮਯੋਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨਯੋਗ ਵੀ ਹੈ। COPD ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ।

ਸੀਓਪੀਡੀ ਕੀ ਹੈ? ਫੇਫੜਿਆਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਜ਼ਰ

ਸੀਓਪੀਡੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜੇ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਹਵਾ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ (ਟਰੈਚੀਆ) ਰਾਹੀਂ ਬ੍ਰੌਨਚੀ ਨਾਮਕ ਟਿਊਬਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਟਿਊਬਾਂ (ਬ੍ਰੌਨਕਿਓਲਜ਼) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਟਿਊਬਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਐਲਵੀਓਲੀ ਨਾਮਕ ਛੋਟੀਆਂ ਹਵਾ ਦੀਆਂ ਥੈਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਥੈਲੀਆਂ ਲਚਕੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਗੁਬਾਰਿਆਂ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਕਸੀਜਨ ਨਾਲ ਭਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਛੱਡਣ ਲਈ ਡਿਫਲੇਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸੀਓਪੀਡੀ ਇੱਕ ਆਮ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸਥਿਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ:

ਐਮਫੀਸੀਮਾ:ਐਲਵੀਓਲੀ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਖਰਾਬ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਗੈਸ ਐਕਸਚੇਂਜ ਲਈ ਸਤ੍ਹਾ ਖੇਤਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਲਚਕਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਵਾ ਖਰਾਬ ਥੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪੁਰਾਣੀ ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ:ਇਸ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੌਨਕਸੀਅਲ ਟਿਊਬਾਂ ਦੀ ਪਰਤ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੋਜਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਲਗਾਤਾਰ, ਉਤਪਾਦਕ ਖੰਘ (ਕਫ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ) ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੁੱਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਾਹ ਨਾਲੀਆਂ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬਲਗ਼ਮ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦੋਵਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਨਤੀਜਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ

ਸੀਓਪੀਡੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਜਲਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ ਇਹ ਹਨ:

ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ: ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ, ਸਿਗਾਰ, ਪਾਈਪ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੀਓਪੀਡੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਮੁੱਖ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸੰਪਰਕ: ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਧੂੰਏਂ, ਭਾਫ਼ਾਂ, ਧੂੜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਈਨਿੰਗ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਜਾਂ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ)।

ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਘੱਟ ਹਵਾਦਾਰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਅਤੇ ਗਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਇਓਮਾਸ ਬਾਲਣ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੱਕੜ, ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ, ਜਾਂ ਕੋਲਾ) ਨੂੰ ਸਾੜਨਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਬਾਹਰੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਜੈਨੇਟਿਕਸ: ਅਲਫ਼ਾ-1 ਐਂਟੀਟ੍ਰਾਈਪਸਿਨ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਜੈਨੇਟਿਕ ਵਿਕਾਰ ਸੀਓਪੀਡੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਫੇਫੜੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ

ਸੀਓਪੀਡੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਕਸਰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਵਧਣ ਜਾਂ ਠੀਕ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਜੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ: ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਖੰਘ ਜੋ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਖੰਘ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਲਗ਼ਮ ਦਾ ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਉਤਪਾਦਨ: ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖੰਘਦੇ ਹੋਏ ਥੁੱਕ (ਕਫ਼) ਨਿਕਲਣਾ।

ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ (ਡਿਸਪਨੀਆ): ਇਹ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਇਸਨੂੰ "ਕਾਫ਼ੀ ਹਵਾ ਨਾ ਮਿਲਣ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਘਰਘਰਾਹਟ: ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸੀਟੀ ਜਾਂ ਚੀਕਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼।

ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਜਕੜਨ: ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਜਕੜਨ ਜਾਂ ਦਬਾਅ ਦੀ ਭਾਵਨਾ।

ਸੀਓਪੀਡੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ "ਵਧਦੀ" ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਹ ਐਪੀਸੋਡ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਲੱਛਣ ਅਚਾਨਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਫਲੂ) ਜਾਂ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਧਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਨਿਦਾਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਨਿਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ:

ਸਪਾਈਰੋਮੈਟਰੀ: ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਟੈਸਟ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਟਿਊਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਫੂਕ ਮਾਰਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਇਹ ਮਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਹਵਾ ਸਾਹ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਛਾਤੀ ਦਾ ਐਕਸ-ਰੇ ਜਾਂ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ: ਇਹ ਇਮੇਜਿੰਗ ਟੈਸਟ ਐਮਫੀਸੀਮਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੀਓਪੀਡੀ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਲਾਜ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

1. ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ:

ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡੋ: ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।

ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ: ਦੂਜੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਧੂੰਏਂ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਧੂੰਏਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ।

2. ਦਵਾਈਆਂ:

ਬ੍ਰੌਨਕੋਡਾਇਲਟਰ: ਇਹ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਾਹ ਨਾਲੀਆਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਨਹੇਲਰ ਨਾਲ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਲਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੋਰਟੀਕੋਸਟੀਰੋਇਡ: ਇਹ ਸਾਹ ਨਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜਸ਼ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੰਬੀਨੇਸ਼ਨ ਇਨਹੇਲਰ: ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰੌਨਕੋਡਾਈਲੇਟਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦੋਵੇਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

3. ਪਲਮਨਰੀ ਪੁਨਰਵਾਸ:

ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਸਿਖਲਾਈ, ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿਣਾ ਹੈ।

4. ਆਕਸੀਜਨ ਥੈਰੇਪੀ:

ਗੰਭੀਰ ਸੀਓਪੀਡੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਕ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਚਾਅ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ, ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

5. ਟੀਕਾਕਰਨ:

ਸਾਲਾਨਾ ਫਲੂ ਟੀਕਾਕਰਨ ਅਤੇ ਨਮੂਕੋਕਲ ਟੀਕਾ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਵਿਗਾੜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

6. ਸਰਜਰੀ:

ਗੰਭੀਰ ਐਮਫੀਸੀਮਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੋਣਵੇਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਵਰਗੇ ਸਰਜੀਕਲ ਵਿਕਲਪਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਰੋਕਥਾਮ ਮੁੱਖ ਹੈ

ਸੀਓਪੀਡੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਦੇ ਵੀ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਸ਼ੁਰੂ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਧੂੜ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨਾ (ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ) ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਹਵਾਦਾਰੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਉਪਾਅ ਹਨ।

ਸਿੱਟਾ

ਸੀਓਪੀਡੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨਯੋਗ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਜਲਦੀ ਨਿਦਾਨ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ, ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਸੀਓਪੀਡੀ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਭੜਕਣ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਜੀਵਨ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕੋ ਨਾ।